ჩემი პირველი შეყვარებული იყო თეონა. გვარი არ მახსოვს – ან ლომინეიშვილი, ან ბარამიძე, ან სანიკიძე. თეონა იქნებოდა მეშვიდე კლასში, მე – ორი-სამი წლის. მოქმედება ხდება ჩემი მამულეთის, სოფელ სურების, სკოლაში. ბებიაჩემი იქ ასწავლის. თეონა სწავლობს. მე დამსწრე ვარ. სკოლაში დამსწრე, ზოგადად, საშიში სიტყვაა. როგორც აღმოჩნდა, არც მე ვიყავი უწყინარი დამსწრე. ცხადია, თეონას ბებიაჩემმა უთხრა “ესე საქმე დამალული”. იმ თეონამ კი რატომ მოიგონა, არ ვიცი – ერთ-ერთი გაკვეთილის შემდეგ, რომელსაც ბებიაჩემის ამბავში ვესწრებოდი, მითხრა, მე „შავი“ ბიჭები მომწონსო. ახლა კი ვიცი, რა ტიპის ხალხზე ამბობდა, მაშინ დიდად მოდურზე, მაგრამ მე ვიფიქრე, რომ „შავში“ კანის ფერს გულისხმობდა და დაბანას მთელი კვირა ვაპროტესტებდი. ამდენის მოთმენა შეუძლებელი აღმოჩნდა დედაჩემისთვის, რომელიც სისუფთავის ობსესიურ მოყვარულთაგანია. ლამის გამთოკეს და ისე დამბანეს. ჰოდა, ამ ძალად განბანის მერე ხმამაღლა ვყვიროდი, როგორც გამასუფთავეთ, ისე გამაშავეთ, თორემ წყალში გადავხტები-მეთქი. მერე ბუხრიდან გამოიღეს ნახშირი და წამისვეს.
მეორე – მაკა ჩაჩანიძე. ეგ დედულეთის, ნატანების ბაგა-ბაღში. მაკა ჩაჩანიძე შემიყვარდა კაცთა მოდგმისთვის ჩვეული მიზეზით – როცა ბაღში მიმიყვანეს, ყველა დანარჩენს უყვარდა. ეგრე მიყვარდა მაკა. და, როგორც იქაური ხმები ამბობდნენ, მაკასაც ვუყვარდი, როგორც რომ „მეგაპოლისიდან”, ქალაქ მახარაძიდან, დროებით ჩასული კაცი. მაშინ ოზურგეთს მახარაძე ერქვა. უკვე სულს ღაფავდა ეს სახელი და მალე მოკვდა, როგორც რომ ჩემი სიყვარული მაკასადმი, გამოვტყდეთ, რომ არცთუ მთლად გადარეული.
მესამე – ფატიმა მუკმანიანი, სრულიად შესანიშნავი და ლამაზი გოგონა. ოღონდ ის მიყვარდა ყველაზე უცნაურად. როცა ოზურგეთის ბაღში დამაბრუნეს, სახლში მკითხეს, შეყვარებული თუ გყავსო, ფატიმა ჩემ გვერდით იჯდა, ტილები გადამდო, ორივეს თავი გადაგვხოტრეს და მეც ვუთხარი, ფატიმაა-მეთქი ჩემი შეყვარებული. მერე თმები ამოგვივიდა.
მეოთხე – ქრისტინა მირიანაშვილი. გოგონა უცებ მოგონილი ზღაპრიდან. გახსოვთ? მაშინ ხომ ასე ვულოცავდით სარვამარტოდ – მასწავლებლის ინსტრუქციით, ხელში ენძელა გვეჭირა და ხელები აუცილებლად ზურგს უკან გვქონდა და რაღაც ლექსსაც ვამბობდით თავჩაღუნულები, რაც შეიძლება სწრაფად და ლამის ყვირილით, და ლექსის ბოლოს უცებ „დავაძრობდით“ ენძელას. მე რომ გოგო მიყვარდა, ქრისტინა, იმისთვის თქმა ყოველთვის მრცხვენოდა და სულ სხვა გოგოს ვეუბნებოდი. ერთადერთი, სანამ შინ არ წაიყვანდნენ, ველოდი, თუნდაც ჩემთვის მოეკითხათ მანამდე, და მერე ფეხსაცმელებს ვაცმევდი. ეს იყო ჩემი მაშინდელი სამიჯნურო რიტუალი.
„გურულ დღიურებში“ ეს ვახსენე გაკვრით და იქნებოდა ასე 2019 წელი, სტუდენტებს ვხვდებოდი ბიბლიოთეკაში. რომ დასრულდა შეხვედრა, ერთმა გოგომ მითხრა, მე ქრისტინას შვილი ვარო და ახლაც ვიღიმი.
მეხუთე – თამარ კონტრიძე. ერთ-ერთი ყველაზე ლამაზი გოგო ჩემი ცხოვრების გადარეულ ისტორიაში. ეგ უკვე სკოლაში. ეგეც მგონი იმ ხაზით თავიდან, როგორც რომ მაკა ჩაჩანიძე – იმ კლასში რომ გადამიყვანეს, ყველას უყვარდა. არ გამიმხელია. სკოლაში უკვე ვეღარ ვგავდი ბაღის გიორგის, ბევრი დარდი და სიკვდილები მეკიდა ზურგზე საშინელ სიმორცხვედ. ვუთხარი მხოლოდ 2012 წელს. ქალაქ პარიზში. კაფეში, რომელიც საერთოდ არ ჰგავდა ოზურგეთის სკოლას. არც ის ნახატები ჰგავდა ერთმანეთს, კედელზე რომ ეკიდა იქაც და აქაც. და ისიც აღარ ჰგავდა იმ გოგოს და აღარც მე – იმ ბიჭს.
სკოლის ბოლო ამბებიდან არის „ბერიკები“. ეგენი ჩამოვიდნენ ოზურგეთში გასტროლებზე და ჩამოჰყვათ ანა სანაია. იყო ერთი საღამო, რომელსაც ვიხსენებ რომ იყო, მაგრამ ზუსტად რა და როგორ, ღელვამ დაფარა. ანამ დამიტოვა გრძელი წერილი. მანდ ეწერა, რომ ახლა რომ შევხვდით, მერეც შევხვდებით, როცა მოხუცები ვიქნებით, სადმე პარკში, სადაც შვილიშვილებს ვასეირნებთ და ვერ ვიცნობთ ერთმანეთს და მისთანანი. მოკლედ – თეატრის გავლენა. იმ წერილს ძალიან დიდი ხანი ვინახავდი და მერე ძალიან დიდი ხანი ვეძებდი. ვერ ვიპოვე. დედაჩემი ყველაფერს ისე აგროვებს ხოლმე და რაღა ეგ თაბახი გაქრა. სიბერემდე შევხვდით, ალბათ ასე 13 წლის შემდეგ წერილიდან, და ძალიან ცოტა ხანი შეყვარებულებიც გვერქვა თუ რაც ჰქვია მაგას – ეგ დარქმევები მე კარგად არ გამომდის. ალბათ არც შეყვარებულობა გამომდის კარგად. არ ვიცი.
მაგრამ გამომრჩა. ერთი და შეიძლება მთავარი. ეგ ქალი არც არსებობდა. ლექსში – კი. ისე – მგონი არა. საერთოდ, პირველი ლექსი, რომელიც მახსოვს, საბავშვო ვერ არის და ეს ლექსია
„ლოხინვარ-ჭაბუკი ცხენს მოაჭენებდა დასავლეთ მხარიდან,
მისმა ბედაურმა ყველა გზა დალახა, არაფერს დარიდა!“
უოლტერ სკოტი. თამარ ერისთავის საოცარი თარგმანი შოტლანდიური დიალექტიდან. კითხულობდნენ ჩემი მამიდაშვილები ღამით სურების სახლის აივანზე და მე მესმოდა და მერე ლოხინვარი ვიყავი და მივდიოდი სატრფოს ქორწილში:
„მე დიდხანს ვეტრფოდი თქვენს ასულს, სენიორ, თქვენ ეს არ გენებათ,
და სიყვარული რომ სოლვეის ტალღას ჰგავს, თქვენც მოგეხსენებათ, –
მასავით ბობოქრობს და თავაშვებული ნაპირებს აწყდება,
მასავით ბობოქრობს და მერე ერთბაშად მასავით დაცხრება.
მე დღეს აქ მოვედი დამცხრალი გულით და დამცხრალი ტრფიალით,
მე მხოლოდ ერთ ცეკვას მოვითხოვ დღეისთვის და ღვინოს ფიალით.
ჯერ შოტლანდიაში ლამაზი ასული ბევრია საკმაოდ,
და ჭაბუკ ლოხინვარს არ დაიწუნებენ ისინი საქმაროდ“.
ეგ არის მთავარი ამბავი მგონი. ძველი კი არა – საერთოდ. ერთი მსახიობი ვიპოვე, კითხულობს ამ ლექსს. იქაური. და იწყებს დიდი გამოთქმით: „O young Lochinvar…“ – და მე ვტირი. რადგან სიყვარული არის ტირილი. მეტი არაფერი. ან ამაზე მეტი რა უნდა იყოს.
მასალის გამოყენების პირობები
