ანე ფრანკი სულ რაღაც 16 წლის ასაკში დაიღუპა, თუმცა გოგონას ჩანაწერებმა მისი სახელი სამუდამოდ დაგვამახსოვრა. მისი დღიური წარმოადგენს ერთ-ერთ მტკიცებულებას, რა საზარელი დანაშაული მიუძღვით ფაშისტებს კაცობრიობის მიმართ.
ჩანაწერები აღწერს, როგორ იმალებოდნენ ოჯახები ორი წლის განმავლობაში, როცა ნაცისტებს ნიდერლანდები ჰქონდათ ოკუპირებული. ფრანკებისა და ვან პელსების ოჯახები და მოგვიანებით, ებრაელი სტომატოლოგი ცხოვრობდნენ ანეს მამის კუთვნილი კომპანიის შენობაში, რათა ნაცისტებს არ დაეპატიმრებინათ ისინი.
ანეს ჩანაწერები მეტყველებს გოგონას მხატვრულ ნიჭზე, მის უნარზე, საინტერესოდ, სიცხადით გადმოსცეს ისტორიები. წიგნად დაბეჭდილ დღიურს უკვე 70 წელზე მეტია, თაობები კითხულობენ და ის კვლავაც და კვლავაც გამოიცემა.
ახალი, სრულყოფილი გამოცემა წელს, 19 თებერვლიდან წიგნის მაღაზიებში კვლავაც გამოჩნდება. როგორც „პალიტრა L-ში“ განმარტავენ, მისი განსაკუთრებულობა მდგომარეობს იმაში, რომ გოგონას ჩანაწერები წინა გამოცემებთან შედარებით უფრო ავთენტურია.
გთავაზობთ 5 საინტერესო ფაქტს ანე ფრანკისა და მისი ჩანაწერების შესახებ:
- ანეს მამამ, ოტო ფრანკმა 1947 წელს ჩანაწერების შემოკლებული ვერსია გამოსცა
წიგნს მკითხველი ქართულ ენაზე პირველად გასული საუკუნის 60-იანი წლების დასაწყისში გაეცნო. ის დღიურის ავტორი გოგონას მამის ოტო ფრანკის შემოკლებულ ვერსიას ეფუძნებოდა. ოტო ფრანკმა, რომელიც ოჯახთან ერთად ნიდერლანდებიდან მატარებლით აუშვიც-ბირკენაუს საკონცენტრაციო ბანაკში გაგზავნეს, გათავისუფლებიდან დაახლოებით 2 წლის შემდეგ ანეს ჩანაწერები შეკრიბა და ერთ წიგნად გამოსცა. თუმცა მან შვილის ტექსტი მორალურ-ეთიკური მიზეზებით შეამოკლა – ოტო ფრანკი ფიქრობდა, რომ ზოგიერთი ჩანაწერი, რომლებშიც მისი მოზარდი ქალიშვილი საკმაოდ ხისტად ეხებოდა კონკრეტულ ადამიანებს, გულახდილად მსჯელობდა ინტიმურ თემებზე და ა.შ., უხერხული და შეუფერებელი იქნებოდა. შესაბამისად, მკითხველამდე მივიდა უაღრესად მნიშვნელოვანი დოკუმენტური მასალა, თუმცა არა სრული და ავთენტური სახით. სწორედ ეს ტექსტი ითარგმნა ქართულად და, რაც ასევე აღსანიშნავია, ითარგმნა თარგმანიდან.
- „ანე“ გოგონას შემოკლებული სახელი იყო
მისი სრული სახელი იყო ანელიზ მარი ფრანკი – Anneliese Marie Frank, თუმცა ანეს ეძახდნენ. ქართულად ნათარგმნ თავდაპირველ ვერსიებში ის ანა ფრანკად დამკვიდრდა, რისი მიზეზიც თარგმანიდან თარგმნა გახდა.
- სრულყოფილი ვერსია ქართულ ენაზე მხოლოდ 2012 წელს გამოიცა
ჩანაწერები ნიდერლანდურიდან ქართულად პირველად 2012 წელს ცნობილი ბელგიელი ლიტერატორის ინგრიდ დეხრავეს ძალისხმევით ითარგმნა. დედნიდან თარგმნის შემდეგ შეიცვალა სათაურიც – „უკანა სახლი – დღიური ჩანაწერების სახით.“
ამასთან, გამოცემაში გათვალისწინებულია ის მონაკვეთებიც, რაც ოტო ფრანკმა ჩანაწერებიდან ამოიღო. აღნიშნული ვერსია ქართულ ენაზე ახალი ტირაჟით გამომცემლობა „პალიტრა L-მა“ წელს, ახალი პროექტის ფარგლებში გამოსცა. პროექტის – „კიდევ 15 წიგნი, რომელიც უნდა წაიკითხო, სანამ ცოცხალი“ ხარ, პირველი გამოცემა სწორედ ანე ფრანკის ჩანაწერებია.
- ფრანკების ოჯახი გერმანიიდან იყო
ანეს მამა, ოტო, ებრაული წარმოშობის გერმანელი ბიზნესმენი იყო, რომელიც პირველი მსოფლიო ომის დროს სწორედ გერმანულ არმიაში მსახურობდა. ნაცისტების მიერ ანტისემიტიზმის გაღვივების შემდეგ, 1933 წლის შემოდგომაზე ოტო თავის ოჯახთან ერთად ნიდერლანდებში გადავიდა საცხოვრებლად. აქ ის ჯემის წარმოებისთვის საჭირო სანელებლებისა და სხვა ნედლეულის კომპანიას მართავდა. 1942 წლიდან, როცა ოჯახს საიდუმლო სამალავში გადასვლა მოუწია, ოტომ ბიზნესზე კონტროლი თავის ნიდერლანდელ კოლეგებს გადააბარა.
- ანემ თავისი დღიურის ორი ვერსია დაწერა
პირველი ვერსია ანემ დაწერა დღიურში, რომელიც მე-13 დაბადების დღეზე მიიღო საჩუქრად. მას შემდეგ, რაც ფურცლები ამოეწურა, ჩანაწერების გაკეთება მან სავარაუდოდ, 2 რვეულში გააგრძელა, თუმცა ვარაუდობენ, რომ გარკვეული მონაკვეთები დაკარგულია.
თავისი დღიური ანემ 1944 წელს გადაწერა, მას შემდეგ, რაც რადიოში მოუსმინა მოწოდებას, ხალხს შეენახა თავიანთი ომის დროინდელი ჩანაწერები, რათა ყველაფრის დასრულების შემდეგ ნაცისტების დანაშაულების დოკუმენტირება უფრო მარტივად ყოფილიყო შესაძლებელი.
თავის დღიურს ის Kitty-ს უწოდებდა. ანე ფრანკი 1945 წელს გარდაიცვალა. სავარაუდოდ, როგორც ის, ისე მისი და მარგო ტიფით დაიღუპნენ. დების გარდაცვალებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ საკონცენტრაციო ბანაკში მყოფები ნაცისტებისგან გათავისუფლდნენ.
#drpkhakadze #sheniambebi #sheniganatleba #shenihoroskopi
მასალის გამოყენების პირობები
